İstanbul'un Esrarı / Paul de Régla

Yazan: Oğuz Eren
Yayın Tarihi: November 20, 2018 00:29

Paul Régla’nın (1838-?) asıl adı Paul Andre Desjardin’dir. Cezayir’de doğmuştur. Hayatı hakkında çok az bilgi vardır. Gençliğinde bir ara askerî hekimlik yaptıktan sonra sivil hayata geçip Paris’te bir elektro-terapi enstitüsü 

kurmuş ve 1869’da bir tıp ve edebiyat dergisi yayımlamaya başlamıştır. 1886-1889 arasında İstanbul’da bulunan Régla’nın geliş nedeni bilinmemektedir. Büyük bir olasılıkla mesleğini burada da sürdürmüş, ancak II. Abdülhamid’in ilk döneminin saray sedikodularına ve mason olduğu için, 5. Murad’ı kurtarma çabalarındaki mason localarının girişimlerine karışmıştır. Bundan dolayı Sadrazam Kamil Paşa’nın hışmına uğramış ve Fransa’ya dönmek zorunda kalmıştır. Bundan sonraki hayatının büyük bir kısmını II. Abdülhamid rejimini suçlayan kitaplar yazmakla geçirmiştir. Régla’nın yapıtları, 19. yüzyılın sonlarında, Avrupa ve özellikle Fransa kamuoyunda Türkiye hakkında yapılan değerlendirmelerinin kaynakları arasında yer almıştır.

Kitaplarının epeyi Osmanlı İmparatorluğu'na dairdir, bir kaç tanesi ise Hristiyan dinini yahut tıp ilmini konu edinmektedir. İlk defa 1897'de çıkan, Les Mystères de Constantinople (İstanbul'un esrarları) ve bunun devamı niteliğindeki Les Secrets d'Yildiz tarihsel kurgu türünde romanlardır. 

İstanbul'un esrarları bir casus öyküsü olarak öne çıkar. Kitap, İstanbul’un belki de tarihindeki en bunalımlı dönemini yazarın hayal dünyasına bağlı olarak anlatan bir anı-roman şeklindedir. Kitapta sultan 5. Murad’ın II. Abdülhamid’e karşı savunması yapılırken dönemin tarihi olayları yazarın hayal dünyasının bakışı ile anlatılmaktadır. Tüm olayların tasviri yapılırken yaşanılan fırtınalı bir aşkın betimlemesi de unutulmamıştır. Kitap, Avrupalı bir yazarın şahit olduğu olayları yanlı ve şartlanmış bir biçimde anlatıyor olması açısından önemlidir. 

Kaynak : istanbulmuzayede.com, goodreads.com, Irvin Cemil Schick

Kategori: Tozlu Raflar