Cahit Cem'den "Engerek"

Yazan: Oğuz Eren
Yayın Tarihi: March 29, 2010 15:02

Türkiye yayınevi'nin Polis Romanları serisi, polisiye yayıncılığımızın değerli serilerinden biridir. 1944-45 yıllarında yayınlanan onbeş kitaplık seride John Dickson Carr, Edgar Wallace, Agatha Christie'nin ilk basımları yer almıştı. O vakit Türkiye yayınevi'nde çalışan, yayınevine ait Yıldız, Hafta gibi dergileri yöneten gazeteci Cemil Cahit Cem'in "Oğuz Turgut" adı altında yazdığı bir onparalık romandan bahsedeceğiz: "Engerek"

Cemil Cahit Cem'in "dime novel", ya da Erol Üyepazarcı'nın yerinde çevirisi ile "onparalık roman" geçmişi cumhuriyetin ilk yıllarına dayanır. 1928 yılında Rakım Çalapala ile birlikte kaleme aldıkları "Pire Necmi-Kanlı Vak'alar Koleksiyonu" polisiye edebiyatımıza ilginç Arsen Lüpen çeşitlemelerinden birini, Pire Necmi'yi kazandırır. Cem, Pire Necmi ile yetinmez, sonraki yıllarda bu kez tek başına, yeni tiplemesi Badik Hilmi'nin maceralarını yazar.

30'lu yıllarda Latin harfleri ile yayınladığı ilk onparalık romanlar ise, yine Pire Necmi'ye aittir; bunlardan birini sitemizde tefrika etmiştik. Türe sayıca çok, ama nitelik açısından doyurucu olmaktan uzak birçok öykü ile katkı yapan gazeteci, 1932'de en başarılı verimini sunar; Oğuz Turgut adıyla Meraklı Romanlar Serisi'nde dokuz öyküsü yayınlanır. Öyküler birbirinin devamı niteliğindedir, "Esrar İçinde" isimli tek bir romanı oluşturdukları düşünülebilir. 37'de bu sefer Hafiyeler Başkanı-Hırsızlar Azraili Kıskaç Hamdi gibi şaşaalı bir isme sahip yeni tiplemesini tanıtır bizlere. Esrar İçinde'ye de, altı öyküden oluşan Kıskaç Hamdi serisine de önümüzdeki haftalarda değineceğiz.

Cem'in polisiye dışında "Bir kedinin devrialemi" isminde bir macera romanı, çeşitli çocuk kitapları da aynı yıllarda yayınlanmıştır. "Engerek" ise, Cahit Cem'in yayınladığı son onparalık romanlardan olsa gerek. İç kapağında "Olmuş Vakalardan:2" ibaresi, arka kapakta ise 1. ve 3. kitapların tanıtımları var; en az üç kitaptan oluştuğu anlaşılan bu serinin tek kitabı var elimizde.

Cem'in 32 sayfalık öyküsü, meşhur hafiye Celal Doğan'a Sırrı Yazar tarafından iletilen şantaj mektuplarıyla başlıyor. Mektuplar, Sırrı beyin kızkardeşi olan zengin dul Halide hanıma gönderilmiştir. "Engerek" imzasını kullanan meçhul şahıs, Halide hanımdan onbin lira ister, aksi takdirde onu öldürmekle tehdit etmektedir.

Esrar İçinde'deki Cemal Doğan ile aynı meşhur hafiye olduğunu varsaydığımız Celal Doğan, Halide hanım'dan Engerek'in isteğine uyar gibi görünmesini isteyerek meçhul şahsa tuzak kurar. Oysa Engerek'i hafife almalarının cezasını, zengin dulun öldürülüp soyulması ile çekerler. Neden sonra meşhur hafiyemizin aklı başına gelir de, ikinci bir tuzakla katili ağına düşürmeyi başarır.

Onparalık romanların genel kalite standartlarına, 32 sayfalık uzunluğa göre, hiç de acemi işi değil "Engerek". 32 sayfalık bir öykü için yeterince iyi; bir detection süreci içerdiği gibi, şaşırtmacası da var. Elbette, hepi topu iki şüpheliden oluşan bir öyküde ne kadar şaşırtma olabilirse...

Kategori: Tozlu Raflar
Etiketler:

Onparalık Romanlar

Engerek

Cahit Cem