Val McDermid'in Kate Brannigan'ı

Yazan: A. Ömer Türkeş
Yayın Tarihi: November 19, 2011 11:31

Val McDermid'in Türkçe'ye çevrilen bu üçüncü kitabı, yine kadın detektif Kate Brannigan'ı anlatıyor. Kahramanımız İngiliz, Manchester kentinde bir ortağı ile birlikte yürütüyor detektiflik faaliyetlerini. Mazbut bir yaşamı olan Kate, -şu ana dek- söz müziği yazmakla uğraşan Richard ile birlikte yaşıyor. Son iki öyküdeki olayların, aslında sakin bir kişiliği olan Richard ve onun ilişkileri sonucu geliştiğini görüyoruz. Richard “Kırık Çete”de de işin içinde. Bir sigorta yolsuzluğunu izlemek, otomobil satışlarında sahtekârlığı araştırmakla görevli Kate Brannigan, sevgilisi Richard Barcley'le sahte bir kimliğe bürünmüştür. Richard'ın kullandığı lüks otomobilin içinde bol miktarda uyuşturucu bulununca işler tersine dönecek, suçsuz olduğunu ispat edemeyen Richard kendini Manchester'in en eli kanlı canilerinin arasında, demir parmaklıkların arkasında bulacaktır.

Bir yandan uyuşturucunun asıl sahiplerini ortaya çıkarmak, öte yandan Richard'ın tatile gelen küçük oğluna bakmak arasında koşuşturmak zorundadır Kate. İşin işine uyuşturucu girince, işi hayli zor. Olayın görgü tanığı olan komşusunun öldürülmesiyle birlikte, çözülmesi gereken bir de cinayet çıkıyor ortaya. Ayrıca, uyuşturucu katkılı döğmeler ve çocuk pornosunu da yan motifler olarak kullanıyor McDermid. Bu durumda, okuyucu çok dikkatli okumak zorunda bu metni. Çünkü, bütün olup bitenler Kate Brannigan'ın yaşadığı evin civarında meydana geliyor, ve her şey, herkes birbiriyle bağlantılı. Öyküde bahsi geçen -neredeyse- tüm ayrıntılar, olayların gelişiminde bir rol üstleniyor.

 

Örgütlü Suç, Örgütlü Metin

Daha önce polisiyeleri konu alan yazılarımda belirttiğim gibi, örgütlü suçun gelişmesiyle birlikte, yalnız bir kahraman olan özel detektifin burjuva evinde cereyan eden cinayetleri çözüme ulaştırdığı polisiyelerin devri kapanmıştı. Her ne kadar nostaljik bir tarzda yinelenen, yeniliği detektifin etnik kökeninde, cinsiyetinde arayan özel detektif motifli polisiyeler üretiliyorsa da, çağdaş polisiyeler, genellikle örgütlü suçlar, toplumsal ve siyasi ilişkiler etrafında yazılıyor.

Kate Brannigan dizileri, iki eğilim arasında kalmış. Bir yandan eskileri hatırlatan tarzda iş gören bir özel detektif var, öte yandan bu detektifin karşısına hep örgütlü suçlar çıkıyor. Daha doğrusu, çözümlenmesi gereken meselenin arkasında ekonomik çıkarlar için faaliyet gösteren örgütlü çeteler var, ancak kahramanımızın çözümleme yöntemleri, yaşantısı, ilişki kurma biçimleri klasik özel detektiflere benziyor. Bu sayede, yazar, klasik polisiyelerdeki gibi karmaşık muammalar peşinde koşmak zorunda kalmayıp ağırlığı suç örgütünün çökertilmesine vermiş, hareketli ama basit öyküler üretmiş.

Son dönem polisiyelerin yeni işlevlerinden birisini, Ernst Mandel, "polisiye romanların doğrudan eğlendirmenin yanı sıra sağlayabileceği bir hizmet de insan uğraşılarının sayısız alanlarında yoğun, standartlaştırılmış uzmanlık bilgisi sunmak" olarak tanımlıyor. Gerçekten de, bir çok yeni dizide olduğu gibi, Kate Brannigan öykülerinde de farklı uzmanlık alanlarına dair bilgiler ediniyoruz. Elbette bu kadar değişik alanın tek bir kişi tarafından toparlanması mümkün değil. Böylelikle, birden fazla kişinin yardımlarıyla oluşturulan örgütlü metinler çıkıyor ortaya. Sözünü ettiğim eğilimi, romanın teşekkür yazısında "bu kitabı çeşitli kaynakların yardımı olmadan yazamazdım" cümlesiyle teyid ediyor McDermid, ve bu roman özelinde toplanan bilgilerin hukuk, tıp, kilitler, gözaltı prosedürü, motor ticareti alanlarında olduğunu belirtiyor.

Val McDermid'in Türkçe'ye çevrilen bu üçüncü kitabı, yine kadın detektif Kate Brannigan'ı anlatıyor. Kahramanımız İngiliz, Manchester kentinde bir ortağı ile birlikte yürütüyor detektiflik faaliyetlerini. Mazbut bir yaşamı olan Kate, -şu ana dek- söz müziği yazmakla uğraşan Richard ile birlikte yaşıyor. Son iki öyküdeki olayların, aslında sakin bir kişiliği olan Richard ve onun ilişkileri sonucu geliştiğini görüyoruz. Richard “Kırık Çete”de de işin içinde. Bir sigorta yolsuzluğunu izlemek, otomobil satışlarında sahtekârlığı araştırmakla görevli Kate Brannigan, sevgilisi Richard Barcley'le sahte bir kimliğe bürünmüştür. Richard'ın kullandığı lüks otomobilin içinde bol miktarda uyuşturucu bulununca işler tersine dönecek, suçsuz olduğunu ispat edemeyen Richard kendini Manchester'in en eli kanlı canilerinin arasında, demir parmaklıkların arkasında bulacaktır.

Bir yandan uyuşturucunun asıl sahiplerini ortaya çıkarmak, öte yandan Richard'ın tatile gelen küçük oğluna bakmak arasında koşuşturmak zorundadır Kate. İşin işine uyuşturucu girince, işi hayli zor. Olayın görgü tanığı olan komşusunun öldürülmesiyle birlikte, çözülmesi gereken bir de cinayet çıkıyor ortaya. Ayrıca, uyuşturucu katkılı döğmeler ve çocuk pornosunu da yan motifler olarak kullanıyor McDermid. Bu durumda, okuyucu çok dikkatli okumak zorunda bu metni. Çünkü, bütün olup bitenler Kate Brannigan'ın yaşadığı evin civarında meydana geliyor, ve her şey, herkes birbiriyle bağlantılı. Öyküde bahsi geçen -neredeyse- tüm ayrıntılar, olayların gelişiminde bir rol üstleniyor.

 

Örgütlü Suç, Örgütlü Metin

Daha önce polisiyeleri konu alan yazılarımda belirttiğim gibi, örgütlü suçun gelişmesiyle birlikte, yalnız bir kahraman olan özel detektifin burjuva evinde cereyan eden cinayetleri çözüme ulaştırdığı polisiyelerin devri kapanmıştı. Her ne kadar nostaljik bir tarzda yinelenen, yeniliği detektifin etnik kökeninde, cinsiyetinde arayan özel detektif motifli polisiyeler üretiliyorsa da, çağdaş polisiyeler, genellikle örgütlü suçlar, toplumsal ve siyasi ilişkiler etrafında yazılıyor.

Kate Brannigan dizileri, iki eğilim arasında kalmış. Bir yandan eskileri hatırlatan tarzda iş gören bir özel detektif var, öte yandan bu detektifin karşısına hep örgütlü suçlar çıkıyor. Daha doğrusu, çözümlenmesi gereken meselenin arkasında ekonomik çıkarlar için faaliyet gösteren örgütlü çeteler var, ancak kahramanımızın çözümleme yöntemleri, yaşantısı, ilişki kurma biçimleri klasik özel detektiflere benziyor. Bu sayede, yazar, klasik polisiyelerdeki gibi karmaşık muammalar peşinde koşmak zorunda kalmayıp ağırlığı suç örgütünün çökertilmesine vermiş, hareketli ama basit öyküler üretmiş.

Son dönem polisiyelerin yeni işlevlerinden birisini, Ernst Mandel, "polisiye romanların doğrudan eğlendirmenin yanı sıra sağlayabileceği bir hizmet de insan uğraşılarının sayısız alanlarında yoğun, standartlaştırılmış uzmanlık bilgisi sunmak" olarak tanımlıyor. Gerçekten de, bir çok yeni dizide olduğu gibi, Kate Brannigan öykülerinde de farklı uzmanlık alanlarına dair bilgiler ediniyoruz. Elbette bu kadar değişik alanın tek bir kişi tarafından toparlanması mümkün değil. Böylelikle, birden fazla kişinin yardımlarıyla oluşturulan örgütlü metinler çıkıyor ortaya. Sözünü ettiğim eğilimi, romanın teşekkür yazısında "bu kitabı çeşitli kaynakların yardımı olmadan yazamazdım" cümlesiyle teyid ediyor McDermid, ve bu roman özelinde toplanan bilgilerin hukuk, tıp, kilitler, gözaltı prosedürü, motor ticareti alanlarında olduğunu belirtiyor.

simple_format(@post.content, {},sanitize: false) sanitize @post.content -->

Kategori: A. Ömer Türkeş Yazıları
Etiketler:

Kate Brannigan

Val McDermid

Kırık Çete