Émile Gaboriau (9 Kasım 1832 – 28 Eylül 1873), Fransız yazar, romancı, gazeteci ve suç kurgusunun öncülerindendir.

Gaboriau, Charente-Maritime'deki küçük Saujon kasabasında doğdu.  Ünlü yazar Paul Féval'in sekreteri olan Gaboriau bazı romanlar ve çeşitli yazılar yayınladıktan sonra, gerçek yeteneğini L'Affaire Lerouge'da (1866) buldu.

Gaboriau'nun romanı L'Affaire Lerouge, Fransa'daki ilk dedektif hikayesi olarak kabul edilir. Romanın yapısı, dönemin geçtiği zamandaki bir gizemi aydınlatmaya hizmet ede geçmişe dönüşlerle karakterizedir. Baudelaire'in çevirdiği, Edgar Allan Poe'nun hikayelerinden etkilenen bu eser, amatör bir dedektifi ve Gaboriau'nun sonraki üç dedektif romanında kahraman olan genç bir polis memuru olan Monsieur Lecoq'u tanıttı. Lecoq karakteri, gerçek hayattaki bir hırsızdan polis memuruna dönüşen Eugène François Vidocq'a (1775–1857) dayanıyordu; Vidocq'un kendi anıları olan Les Vrais Mémoires de Vidocq, kurgu ve gerçeği karıştırıyordu. Ayrıca Féval'in Les Habits Noirs kitap serisinin ana kahramanlarından biri olan kötücül Monsieur Lecoq'tan da etkilenmiş olabilir. Gaboriau'nun, bilimin tüm soruları yanıtlayabileceği fikrini destekleyen Auguste Comte tarafından desteklenen pozitivizm felsefesinden de etkilenmesi muhtemeldir. Gaboriau'nun araştırmacıları, suçluları takip ederken sadece sorgulama ve görgü tanıklarına değil, yeni gelişen bilimsel metodolojilere de büyük ölçüde güveniyorlar.[5]

L'Affaire Lerouge, günlük Le Soleil'de bir dizi olarak yayınlandı ve hemen ün kazandı. Sakladığı sır nedeniyle öldürülen münzevi bir kadının hikayesi, Gaboriau'ya büyük bir takipçi kitlesi kazandırdı.Ancak Arthur Conan Doyle, Sherlock Holmes'u yarattığında, Monsieur Lecoq'un uluslararası şöhreti azalmaya başlamıştı. Hikaye 1872'de sahneye uyarlandı. Polis mahkemesinin yıllıklarıyla ilgili uzun bir roman serisi onu izledi ve çok popüler oldu.Gaboriau, Paris'te akciğer kanamasından öldü.

Arthur Conan Doyle, "A Study in Scarlet"de Watson'a Sherlock Holmes'a Gaboriau'nun çalışmaları hakkında ne düşündüğünü sordurtur. Holmes, Lecoq'u "sefil bir beceriksiz" olarak küçümser. Gerçekte ise Conan Doyle, Gaboriau'nun büyük bir hayranıydı.

Monsieur Lecoq Serisi
1866 L'Affaire Lerouge / The Widow Lerouge / The Lerouge Case / The Lerouge Affair
1866 Le Crime Orcival – The Mystery of Orcival
1867 Le Dossier n° 113 / Dossier No. 113 / File No. 113 / The Blackmailers 
1868 Les Esclaves de Paris (2 vol.) / Slaves of Paris
Vol 1: Le Chantage – (Ağa Takılmak) Vol 2: Le Secret de la Maison de Champdoce /  The Champdoce Mystery
1869  Monsieur Lecoq (2 vol.)
Vol 1: L'Enquête – The Inquiry / Monsieur Lecoq / The Detective's Dilemma Vol 2:  L'Honneur du nom – The Honor of the Name / The Detective's Triumph
1870 La Vie infernale (2 vol.)
Vol 1: The Count's Millions / Pascal et Marguerite – The Count's Millions Vol 2: Lia d'Argeles / Baron Trigault's Vengeance
1871 La Clique dorée / The Clique of Gold / The Gilded Clique
1872 La Dégringolade /  Catastrophe / The Downward Path
1873 La Corde au cou /  Rope Around His Neck / In Peril of His Life / In Deadly Peril
1874 L'Argent des autres /  Other People's Money / A Great Robbery
Une Disparition et autres Nouvelles*

*Söz konusu öykü aslında ilk olarak Le Petit Vieux des Batignolles- 1876 (Beş Harfin Esrarı) kitabında yeralmış olup daha sonra ayrı bir öykü derlemesinde yeniden basılmıştır.  
**Söz konusu kitabın orjinali aslında altı öyküden oluşan öykü derlemesi olup, bizdeki tercümesinde sadece kitaba adını veren Le Petit Vieux des Batignolles (Batinyollu Küçük Yaşlı Adam) öyküsü yeralmaktadır.